Als je vroeger bij de dokter kwam, vertelde hij wel wat er met je aan de hand was. Die tijden zijn niet meer. We weten meer en willen ook meer weten.
Nu verdient de deskundige meer status als hij goed kan uitleggen wat zijn bevindingen zijn en de patiënt laat mee besluiten over het vervolg. Is die houding ook basis van: Utrecht maken we samen?
Wolvenburg is meer dan 150 jaar eigendom geweest van het Rijk. Het bolwerk komt terug in de gemeenschap van stad en buurt onder hoede van een nieuwe eigenaar. Om te integreren in deze maatschappij is een voortraject nodig.
Tussen het Rijk en de gemeente is een overeenkomst afgesloten om daar een gezamenlijk traject van te maken. ’s Rijks specialisten gaan in overleg met de gemeentelijke specialisten over wat het beste is voor de toekomst van Wolvenburg.
Om de stad en de buurt ook haar zegje te laten doen, daar zal het bolwerk tenslotte in moeten integreren, is een klankbordgroep ingesteld.
De aan de deskundigen meegegeven werkwijze is als volgt: de deskundigen gaan eerst in overleg en komen daarna met een diagnose of behandelplan. Vervolgens wordt het resultaat voorgelegd aan de klankbordgroep. Tot slot wordt nog een publieke bijeenkomst georganiseerd, en daarmee wordt het eindresultaat gedeeld.
En nu is natuurlijk de vraag: kunnen de specialisten hun kennis delen met de patiënt? In dit geval is dat met de klankbordgroep en het publiek. En verder, hoe staat het met mede delen of met mede besluiten?
De centrale vraag: wie bepaalt wat Wolvenburg mag worden?
Het Rijksvastgoedbedrijf wil graag weten wat de gevangenis mag worden voordat ze het gaat verkopen. Het gaat om de mogelijke nieuwe bestemmingen van het bolwerk en haar gebouwen. Die vraag kan alleen de gemeente en voor haar het hoogste gezag, de gemeenteraad beantwoorden.
Om de vraag te beantwoorden heeft het Rijk aan de gemeente het verzoek gedaan om zich uit te spreken over haar ambities met het bolwerk. De gemeente is verzocht dit te laten bekrachtigen door de gemeenteraad en die heeft vervolgens gevraagd om de buurt en en andere vertegenwoordigende partijen te betrekken bij de beantwoording van de ambities voor Wolvenburg.
Die inbreng van derden interesseert het Rijksvastgoedbedrijf in het geheel niet. In haar rol is dit overheidsbedrijf uitsluitend verantwoording verschuldigd aan de minister. Op dat niveau wordt niet gesproken over individuele gevallen en daardoor kan het RVB haar eigen beleid grotendeels zelf bepalen. Met haar formele houding speelt de omgeving of de buurt of het publiek geen enkele rol om rekening mee te houden.
Hoe is de inbreng van de buurt en anderen in de overeenkomst tussen het Rijksvastgoedbedrijf en de gemeente vastgelegd? We weten het niet. De inhoud van de overeenkomst is niet gedeeld met de klankbordgroep en daardoor is het onbekend wat daar in staat.
De door de gemeente aangestelde projectleider Ruud Hilhorst vertelde dat de deskundige partijen het traject in gezamenlijke sessies gaan doen. Er zijn ongeveer drie sessies gepland tot de zomer: over de status van het complex, het programma of deelprogramma en over de infrastructuur. De deskundige partijen van de gemeente zijn van de afdeling ruimtelijke ordening, economische zaken en erfgoed. Daarin lijkt geen rol voor de buurt of anderen weggelegd te zijn.
Klankbordgroep
Wel een kleine rol lijkt weggelegd te zijn voor de buurt en anderen. Door deelname aan een klankbordgroep mogen buurt en andere vertegenwoordigende organisaties, zolang ze geen belanghebbende zijn, input leveren en commentaar geven.
De klankbordgroep bestaat uit vertegenwoordigers van: Centrum Management Utrecht (ondernemers en middenstanders) – Vincent van der Velde, Stadsdorp Wolvenburg – Susan Rietveld en Bert Poortman, bewonersgroep Wolvenbuurt – Bas Savenije, de Wijkraad – Hans Dortmund en de Initiatiefgroep Vergroening Singels – Ben Nijssen (ook Binnenstadskrant). De laatste drie vertegenwoordigers zitten overigens alle drie ook in de Wijkraad Binnenstad.
In de eerste sessie van de deskundigen heeft architect Marc van Roosmalen van het atelier Rijksbouwmeesters het historische karakter van het complex uiteengezet en voorbeelden getoond wat met monumenten is gedaan. Tevens kwam daarbij zijn werk als architect van de laatste verbouwing aan de orde.
Verder is de sessie van de deskundigen wat meer gebruikt als introductie, zoals ook de eerste bijeenkomst van de klankbordgroep. Van Roosmaalen wees erop dat het unieke historische karakter van het complex aanpassingen niet in de weg staat.
Het Rijk ziet mogelijkheden om de geslotenheid, ook van de ringmuur, te doorbreken. Ook zouden gebouwen aangepast kunnen worden. Onderstaande voorbeeld is daar overigens geen voorbeeld van, maar meer bedoeld om ‘out of the box’ te denken.
In de klankbordsessie waren op de projectleider van de gemeente na, geen deskundigen van de gemeente aanwezig. De klankbordgroep heeft het verhaal van het rijk aangehoord.
De klankbordgroep mag overigens ook met eigen inbreng komen. De bewonersgroep Wolvenbuurt vroeg met name om een tweede bewoners bijeenkomst, niet alleen voor de inventarisatie van ideeën, maar ook om een sessie over een eerste meningsvorming. De ondernemers vroegen naar de thema’s waarop men advies en commentaar kan geven.
Stadsdorp Wolvenburg heeft alvast haar brochure uitgedeeld. Stadsdorp vindt het jammer dat er niet meer gebruik wordt gemaakt van de expertise vanuit de afgelopen jaren en vanuit andere sectoren, bijvoorbeeld vanuit de Initiatiefgroep Vergroening Singels.
Inbreng derden welkom?
Het is de vraag of het deskundigen overleg wel zit te wachten op inbreng van anderen. Zij gaan eerst met elkaar afrondende sessies houden en gaan daarna de resultaten delen of is het mededelen aan de klankbordgroep?
Stadsdorp wil in ieder geval iedereen via website en nieuwsbrief de buurt en de stad informeren en overweegt een soort herhaling van de enquête, toch alweer drie jaar geleden. We hebben inmiddels veel meer ervaring en kennis opgedaan met zijn allen.
In de vervolgsessies wordt gesproken over mogelijke bestemmingen en de infrastructuur, waarbij de ontsluiting en de vooral door de gemeente gewenste brug naar de parkeergarage aan de orde komen.
De gemeenteraad mag finaal besluit nemen
Het door de deskundigen uitgebracht advies over de visie wordt uitgebracht aan het college van B&W. Het is aan het college of het advies doorgezet wordt ter besluitvorming door de gemeenteraad.
De gemeenteraad behandeld het voorstel eerst in de commissie Ruimte en Verkeer en gaat mogelijk voor advies een Raadsinformatiebijeenkomst organiseren. Na discussie in de commissie komt het voorstel terug in de raad. De gemeenteraad kan het advies met de visie op Wolvenburg goedkeuren of de wethouder om wijzigingen vragen.
Heeft de dokter goed geluisterd?
Pas als de gemeenteraad haar akkoord heeft gegeven op de visie voor bolwerk Wolvenburg gaat het RVB over tot de eerste stappen in het verkoopproces. Het RVB hoopt dat te kunnen starten in de tweede helft van 2017 om op z’n vroegst zicht te krijgen op een nieuwe eigenaar in 2018.
Mogelijk gaat de gemeenteraad meewegen of de deskundigen in voldoende mate hun kennis hebben gedeeld en hebben geluisterd naar de patiënt.
