‘Zo duur? Voor dat bedrag kun je een heel nieuw gebouw neerzetten!’ Deze verbaasde uitroep is regelmatig te horen uit de monden van mensen die geen ervaring hebben met herbestemmen.
Het gaat tegen de intuïtie in dat het restaureren en herbestemmen van een bestaand gebouw duurder is dan het plaatsen van een volledig nieuw gebouw. Al wijzen de ervaringen met het herbestemmen van monumenten uit dat dit helaas eerder regel dan uitzondering is. Vaak zijn (overheids-)bijdragen in de vorm van subsidies, leningen of garantiestellingen noodzakelijk om de herbestemmingsprojecten mogelijk te maken.
Doorzettingsvermogen
Herbestemming vraagt van de initiatiefnemers veel creativiteit en doorzettingsvermogen. En slechts met veel daarvan waren projecten financieel tot een goed einde te brengen. Voor BOEI was dit gegeven aanleiding om de financiering nader te onderzoeken voor 25 herbestemmingsprojecten. De Nationale Maatschappij BOEI staat voor Behoud, Ontwikkeling en Exploitatie van Industrieel Erfgoed en doet inmiddels meer dan alleen industrieel erfgoed.
Projectontwikkelaars perspectief
Een kleine kanttekening bij dit rapport is wel dat alle onderzochte projecten ontwikkeld zijn vanuit een projectontwikkelaars perspectief. Een projectontwikkelaar wil graag een compleet resultaat binnen een bepaalde tijd leveren. Daarbij wordt altijd gewerkt naar een bestemming. De projectontwikkelaar wil namelijk veelal geen eigenaar van het complex blijven. De beleggende partij die het gaat kopen na herbestemming, geeft natuurlijk meer voor een complex als er al huurders gebruik van maken.
Ontwikkelende gebruikers
De andere ontwikkelingsgang blijft onbesproken, en dat is die van eigenaren die zelf van het pand gebruik maken. Naast dat gebruik gaan deze eigenaren heel geleidelijk het pand aanpassen of nieuwe gebruiksmogelijkheden toevoegen. Natuurlijk is voor het complex Wolvenburg die laatste ontwikkelingsgang natuurlijk ook mogelijk, als het Rijk daartoe de kans geeft.
Niemand weet nu nog of een ontwikkelaar of een eigenaar/gebruiker het gaat kopen en wat de financiële mogelijkheden zijn. Wel is bekend dat de weg naar herbestemming lang kan zijn en het niet alleen financiële hindernissen zijn die een goede bestemming in de weg staan.
Het onderzoek is mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van het Nationaal Programma Herbestemming. Download met de link de PDF van het rapport.
